1) Popkornni nima ochadi?Popkornning har bir yadrosi yumshoq kraxmalli doira ichida saqlanadigan bir tomchi suvni o'z ichiga oladi.(Shuning uchun popkorn tarkibida 13,5 foizdan 14 foizgacha namlik bo'lishi kerak.) Yumshoq kraxmal yadroning qattiq tashqi yuzasi bilan o'ralgan.Yadro isishi bilan suv kengayishni boshlaydi va qattiq kraxmalga nisbatan bosim kuchayadi.Oxir-oqibat, bu qattiq sirt yo'l beradi, bu esa popkornning "portlashiga" olib keladi.Popkorn portlaganda, popkorn ichidagi yumshoq kraxmal shishiradi va yorilib, yadroni ichkariga aylantiradi.Yadro ichidagi bug 'chiqariladi va popkorn otilib chiqadi!
2) Popkorn yadrolarining turlari: Popkorn yadrolarining ikkita asosiy turi "kapalak" va "qo'ziqorin" dir.Kelebek yadrosi katta va yumshoq bo'lib, har bir yadrodan ko'plab "qanotlari" chiqadi.Buttefly yadrolari popkornning eng keng tarqalgan turi hisoblanadi.Qo'ziqorin yadrosi yanada zich va ixcham bo'lib, to'pga o'xshaydi.Qo'ziqorin yadrolari qoplama kabi yadrolarga qattiq ishlov berishni talab qiladigan jarayonlar uchun juda mos keladi.
3) Kengayishni tushunish: Pop kengayish testi Cretors Metric Weight Volumetrik testi bilan amalga oshiriladi.Ushbu test popkorn sanoati tomonidan standart sifatida tan olingan.MWVT - 1 gramm ochilmagan makkajo'xori (cc/g) uchun maydalangan makkajo'xori kub santimetrining o'lchovidir.MWVTda 46 ko'rsatkichi 1 gramm ochilmagan makkajo'xori 46 kub santimetr po'stloq makkajo'xoriga aylanishini anglatadi.MWVT raqami qanchalik baland bo'lsa, ochilgan makkajo'xori og'irligiga to'g'ri keladigan makkajo'xori hajmi shunchalik katta bo'ladi.
4) Yadro hajmini tushunish: Yadro hajmi K/10 g yoki 10 gramm yadroda o'lchanadi.Ushbu testda 10 gramm popkorn o'lchanadi va yadrolari hisoblanadi.Yadro soni qanchalik baland bo'lsa, yadro hajmi shunchalik kichik bo'ladi.Popkornning kengayishiga yadro hajmi bevosita ta'sir qilmaydi.
5) Popkorn tarixi:
· Popkorn, ehtimol, Meksikada paydo bo'lgan bo'lsa-da, Kolumb Amerikaga tashrif buyurishidan yillar oldin Xitoy, Sumatra va Hindistonda etishtirilgan.
· Misr piramidalarida saqlanadigan "makkajo'xori" haqidagi Bibliyadagi ma'lumotlar noto'g'ri tushuniladi.Bibliyadagi "makkajo'xori", ehtimol arpa edi.Xato ma'lum bir joyning eng ko'p ishlatiladigan donini bildirish uchun ishlatiladigan "makkajo'xori" so'zining o'zgartirilgan ishlatilishidan kelib chiqadi.Angliyada "makkajo'xori" bug'doy edi, Shotlandiya va Irlandiyada bu so'z jo'xori haqida gapirdi.Makkajo'xori Amerikaning oddiy "makkajo'xori" bo'lganligi sababli, u bu nomni oldi va bugungi kunda uni saqlab kelmoqda.
· Mexiko shahridan 200 fut pastda topilgan 80 000 yillik fotoalbomga ko'ra, ma'lum bo'lgan eng qadimgi makkajo'xori gulchanglari zamonaviy makkajo'xori gulchanglaridan deyarli farq qilmaydi.
· Yovvoyi va erta yetishtirilgan makkajo'xoridan birinchi foydalanish ko'chirish edi, deb ishoniladi.
· Hozirgacha topilgan popkornning eng qadimgi quloqlari 1948 va 1950 yillarda Nyu-Meksikoning g'arbiy markazidagi Ko'rshapalak g'orida topilgan. Ko'rshapalak g'orining eng qadimgi quloqlari taxminan 5600 yilni tashkil etadi.
· Peru sharqiy sohilidagi qabrlarda tadqiqotchilar popkorn donalarini topdilar, ehtimol yoshi 1000 yil.Bu donalar shunchalik yaxshi saqlanganki, ular hali ham ochilib ketadi.
· Yuta janubi-g'arbiy qismida Pueblo hindularining o'tmishdoshlari yashagan quruq g'orda 1000 yillik popkorn yadrosi topildi.
· Meksikada topilgan va miloddan avvalgi 300-yillarga oid Zapotek dafn marosimida bosh kiyimida ibtidoiy popkornni ifodalovchi belgilar bilan makkajo'xori xudosi tasvirlangan.
· Qadimgi popkorn poppers - tepasida teshikli, bir tutqichli ba'zan mushuk kabi haykalli naqshlar bilan bezatilgan, ba'zan esa butun idish bosilgan naqshlar bilan bezatilgan sayoz idishlar - Peruning shimoliy qirg'og'ida va sanada topilgan. Taxminan miloddan avvalgi 300 yillardagi Inkagacha bo'lgan Mohika madaniyatiga qaytish
· 800 yil muqaddam popkornlarning aksariyati qattiq va ingichka poyali edi.Yadrolarning o'zi ancha chidamli edi.Hatto bugungi kunda ham shamollar ba'zan qadimgi qabrlardan cho'l qumlarini uchirib, yangi va oq ko'rinishga ega, ammo ko'p asrlik makkajo'xori yadrolarini ochib tashlaydi.
· Yevropaliklar “Yangi dunyo”ga joylasha boshlaganlarida, popkorn va boshqa makkajoʻxori turlari Shimoliy va Janubiy Amerikadagi barcha tubjoy amerikalik qabilalarga tarqaldi, qitʼalarning oʻta shimoliy va janubiy hududlari bundan mustasno.700 dan ortiq turdagi popkorn yetishtirildi, ko'plab ekstravagant popperlar ixtiro qilindi va popkorn soch va bo'yin atrofida kiyildi.Hatto keng iste'mol qilinadigan popkornli pivo ham bor edi.
· Kolumb G'arbiy Hindistonga birinchi marta kelganida, mahalliy aholi uning ekipajiga popkorn sotishga harakat qilishdi.
· 1519-yilda Kortes Meksikaga bostirib kirib, atsteklar bilan aloqada bo‘lganida popkornni birinchi marta ko‘rgan.Popkorn atstek hindulari uchun muhim oziq-ovqat bo'lib, ular popkornni tantanali bosh kiyimlar, marjonlarni va xudolarining haykallariga bezak sifatida, shu jumladan makkajo'xori, yomg'ir va unumdorlik xudosi Tlaloc uchun bezak sifatida ishlatgan.
· Baliqchilarni kuzatib turgan atstek xudolarini sharaflash marosimi haqidagi ilk ispancha qaydda shunday deyilgan: “Ular uning oldiga momochitl deb ataladigan quritilgan makkajo'xori sochdilar. ;Ular bu suv xudosiga berilgan do‘l, deyishdi”.
· 1650-yilda Peru hindulari haqida yozgan ispaniyalik Kobo shunday deydi: “Ular ma’lum bir makkajo‘xori yorilib ketguncha qovurishadi.Ular uni pisancalla deb atashadi va uni qandolat sifatida ishlatishadi.
· Buyuk ko'llar mintaqasi bo'ylab (taxminan 1612 yil) erta frantsuz tadqiqotchilari Iroquois isitiladigan qum bilan sopol idishda popkorn tashlab, undan boshqa narsalar qatori popkorn sho'rvasini tayyorlashda foydalanganliklarini xabar qilishdi.
· Ingliz kolonistlari Massachusets shtatining Plimut shahrida o'tkazilgan birinchi Shukronalik bayramida popkorn bilan tanishdilar.Vampanoag boshlig'i Massasoitning ukasi Quadequina bayramga sovg'a sifatida kiyik terisidan yasalgan qop olib keldi.
· Mahalliy amerikaliklar tinchlik muzokaralari chog'ida xayrixohlik belgisi sifatida ingliz mustamlakachilari bilan uchrashuvlarga popkorn "aperatif" olib kelishardi.
· Mustamlaka uy bekalari nonushta uchun shakar va qaymoq qo'shilgan popkorn bilan xizmat qilishdi - bu evropaliklar tomonidan iste'mol qilingan birinchi "shishirilgan" nonushta.Ba'zi mustamlakachilar kamin oldidagi o'qda sincap qafasi kabi aylanadigan yupqa temir tsilindr yordamida makkajo'xori yordilar.
· Popkorn 1890-yillardan Buyuk Depressiyagacha juda mashhur edi.Ko'cha sotuvchilari olomonni kuzatib, yarmarkalar, bog'lar va ko'rgazmalar orqali bug 'yoki gaz bilan ishlaydigan popperlarni itarib yurishardi.
· Tushkunlik davrida bir sumkasi 5 yoki 10 sentlik popkorn kambag'al oilalar sotib olishi mumkin bo'lgan kam sonli hashamatlardan biri edi.Boshqa korxonalar muvaffaqiyatsizlikka uchragan bo'lsa-da, popkorn biznesi rivojlandi.Oklaxomalik bankir banki muvaffaqiyatsizlikka uchragach, kassaga tushib qolgan popkorn mashinasini sotib olib, teatr yaqinidagi kichik do'konda ish boshladi.Bir necha yil o'tgach, uning popkorn biznesi yo'qotgan uchta fermani qaytarib olishga etarli pul topdi.
· Ikkinchi jahon urushi paytida AQSh qo'shinlari uchun shakar xorijga jo'natildi, bu esa shtatlarda konfet tayyorlash uchun ko'p shakar qolmaganligini anglatadi.Ushbu noodatiy vaziyat tufayli amerikaliklar odatdagidan uch barobar ko'p popkorn iste'mol qilishdi.
· Popkorn 1950-yillarning boshlarida, televizor mashhur bo'lgan paytda tanazzulga yuz tutdi.Kinoteatrlarga tomoshabinlar soni kamaydi va shu bilan birga popkorn iste'moli ham kamaydi.Jamoatchilik uyda popkorn iste'mol qila boshlaganida, televizor va popkorn o'rtasidagi yangi munosabatlar mashhurlikning qayta tiklanishiga olib keldi.
· Mikroto'lqinli popkorn - 1940-yillarda mikroto'lqinli isitishning birinchi qo'llanilishi - 1990-yillarda AQShda popkornning yillik sotuvida 240 million dollarni tashkil etgan.
· Bugun amerikaliklar har yili 17,3 milliard litr popkorn iste'mol qiladilar.O'rtacha amerikalik taxminan 68 litr ovqat iste'mol qiladi.
Yuborilgan vaqt: 2021 yil 06 aprel